E ëmbla Maria Loynaz, poeti kuban, lindi në këtë ditë të vitit 1902 në Havanë. Ai ishte anëtar i Akademia Mbretërore Spanjolle dhe presidente e filialit të saj në Kubë dhe puna dhe puna e saj u njohën me shumë çmime dhe nderime, ndër të tjera Çmimi Cervantes në 1992 dhe Çmimin Isabel la Católica për gazetarinë, në Spanjë, dhe urdhrin kulturor Félix Varela dhe Çmimi Kombëtar i Letërsisë në Kubë. Ne e kujtojmë atë me këtë përzgjedhje poezish Nga puna e tij.
Dulce María Loynaz - Poezi
Rosas
Në kopshtin tim ka trëndafila:
Unë nuk dua t'ju jap trëndafila
që nesër...
nesër nuk do të kesh
Në kopshtin tim ka zogj
me buzë xhami:
Unë nuk do t'ju jap ato,
qe kane krahe per te fluturuar...
Në bletët e kopshtit tim
ata gdhendin huall mjalti të imët:
Ëmbëlsia e një minute…
Nuk dua ta jap ty!
Për ju e pafundme ose asgjë;
të pavdekshmen apo këtë trishtim të heshtur
qe nuk do ta kuptosh...
Trishtimi pa emër që nuk ka për të dhënë
për ata që mbajnë diçka të përjetësisë në ballë…
Ik, largohu nga kopshti...
Mos e prekni shkurret e trëndafilit:
gjërat që vdesin
Ato nuk duhet të preken.
Shtamba blu
Në perëndimin e diellit do të shkoj
me kupën time blu te lumi,
për të mbledhur të fundit
hijen e peizazhit tim.
Në perëndimin e diellit uji
do ta pasqyrojë atë në mënyrë shumë të paqartë;
me qartësinë e qiellit
dhe qartësia e liqenit…
Për herë të fundit uji
Do të pasqyrojë peizazhin tim.
Unë do ta mbaj me butësi
si dikush që merr një copë dantelle...
Ata do të jenë në perëndim të diellit
keto gjera jane me larg...
Më tej dhe më e ëmbël,
më e ëmbël dhe më e turbullt.
Atëherë... Le të vijë nata!
Se dobësia e ëndrrës është tashmë
-Endrra e harruar-
delikate, gri, qetësuese
prej pëlhure të vjetër... dhe të imët,
Tyl transparent…
Do të jenë një dridhje e vetme
brenda enës blu!
Desire
Jeta të mos shkojë përtej krahëve tuaj.
Që të mund të përshtatem me vargun tim në krahët e tu,
Të më rrethojnë krahët e tu të tërë dhe duke u dridhur
pa qëndruar jashtë as dielli dhe as hija ime.
Qofshin krahët e tu horizonti dhe rruga ime,
rrugë e shkurtër dhe horizont i vetëm prej mishi;
Jeta të mos shkojë më tej... Qoftë vdekja
duket si kjo vdekje e nxehtë në krahët e tu!…
krijim
Dhe së pari ishte uji:
një ujë i ngjirur,
peshk pa frymë, pa brigje
që e shtrydhën...
Ishte uji i pari,
për një botë që lind nga dora e Zotit…
Ishte uji...
ende
Toka nuk u shfaq mes valëve,
ende toka
Ishte vetëm një baltë e butë, që dridhej...
Nuk kishte lule hëne apo tufa
i ishujve… Në bark
Kontinentet u krijuan nga uji i ri...
Agimi i botës, zgjimi
të botës!
Çfarë të shuani zjarret e fundit!
Çfarë deti në zjarr nën qiellin e zi!
Fillimisht ishte ujë.
Dashuria eshte…
Dashuria e hirit delikat
e mjellmës blu dhe trëndafilit rozë;
dua dritën e agimit
dhe atë të yjeve që hapen
dhe ai me buzëqeshjet që zgjasin…
Duke dashur plotësinë e pemës,
dua muzikën e ujit
dhe ëmbëlsinë e frutave
dhe ëmbëlsia e shpirtrave të ëmbël….
Të duash atë që është e mirë nuk është dashuri:
Dashuria është të veshësh një jastëk
për lodhjen e çdo dite;
është perëndimi i diellit i gjallë
në dëshirën e farës së verbër
që humbi drejtimin e dritës,
e burgosur nga toka e saj,
e mundur nga toka e saj…
Dashuria po zgjidh lëmshjet
e shtigjeve në errësirë:
Dashuria është të jesh rrugë dhe të jesh peshore!
Dashuria është kjo dashuri që na lëndon,
ajo që rrjedh gjak thellë brenda nesh…
Po hyn në thellësi të natës
dhe merrni me mend yllin në lulëzim...
Shpresa e yllit!…
Dashuria është dashuri nga rrënja e zezë.
Dashuria është falëse;
dhe çfarë është më shumë se falja,
eshte te kuptosh...
Dashuria është duke u mbajtur pas kryqit,
dhe gozhdoi veten në kryq,
dhe vdes dhe ringjallet...
Dashuria është ringjallje!
Përjetësia
Në kopshtin tim ka trëndafila
Nuk dua t'ju jap
trëndafilat që nesër...
nesër nuk do të kesh
Në kopshtin tim ka zogj
me buzë xhami:
Nuk do t'i jap, çfarë kanë?
krahë për të fluturuar…
Në bletët e kopshtit tim
gdhendin huall mjalti të imët
Ëmbëlsia e një minute…
Nuk dua ta jap ty!
Për ju pafundësia
ose asgjë; i pavdekshmi
apo ky trishtim i heshtur
qe nuk do ta kuptosh...
Trishtimi pa emër
e të mos pasurit për të dhënë
ose që mban në ballë
pak përjetësi...
Ik, largohu nga kopshti...
mos e prek shkurret e trëndafilit:
Gjërat që vdesin
Ato nuk duhet të preken.
Shkëputja
Ëmbëlsia e ndjenjës gjithnjë e më të largët.
Më larg dhe më e paqartë...
Pa e ditur nëse është sepse gjërat po ikin
ose është ai që largohet.
Ëmbëlsia e harresës si një vesë e lehtë që bie në errësirë...
Ëmbëlsia e të ndjerit të pastër nga gjithçka.
Ëmbëlsia e ngritjes dhe e të qenit si ylli i paarritshëm dhe i lartë,
ndriçimi në heshtje...
I heshtur,
O Zot!…