Miguel Ángel Buonarotti. Vargjet e gjeniut dhe të poetit

Michelangelo Buonarroti një nga gjenitë më të mëdhenj universalë, kaloi në hirin e përjetshëm pikërisht në Qytetin e Përjetshëm një ditë si sot në 1564. Eshte ai eksponent maksimal nga lista e gjatë e gjenive që dha Rilindja Italiane. Arkitekt, piktor dhe, mbi të gjitha, skulptor, tAi ishte gjithashtu një poet i vlerësueshëm. Dhe është në atë aspekt që unë dua ta kujtoj atë me këto vargje.

Mikelanxhelo poeti

Trashëgimia e tij artistike është e pakonkurueshme. E pamundur të mos mahnitesh nga Davidi, Pieta, Moisiu apo pikturat përrallore në Kapelën Sistine në Vatikan. Por gjeniu i Mikelanxhelos tShkëlqeu edhe në poezi. Ai ishte i apasionuar dhe specialist në Komedi Hyjnore, Dante, të cilit i shkruajti poezi. Ai gjithashtu kompozoi vargje të hidhura duke u ankuar për punën rraskapitëse të përfshirë në komisionin për të dekoruar Kapelën Sistine.

Por temat e tij të preferuara ishin dashuria, bukuria, vdekja, Zoti, jeta dhe gjithashtu mëkati, si dhe gjithçka që nënkuptonte gëzim dhe lumturi. Në tyre sonete tema mbizotëruese është dashuria me një ton më Petrarkan të vargjeve të hidhura, të zymta dhe të munduara. Këto janë disa prej tyre dhe poezi të tjera.

Poezi dhe sonete

Sytë e mi, që epshi për gjëra të bukura
ndërsa shpirti im dëshiron shëndetin tënd,
ata nuk kanë më virtyt
le qielli të aspirojë, për të parë ato.

Nga yjet e larta
një shkëlqim zbret
që nxit të shkojë pas tyre
dhe këtu quhet dashuri.

Zemra nuk gjen më mirë
bëjeni atë të bie në dashuri, dhe të digjet dhe të këshillojë
që dy sy që i ngjajnë dy yjeve.

***

Ai nuk ka artistin e madh apo një koncept

që mermeri në vetvete të mos përshkruhet

në tepricën e tij, por vetëm për ato më lart

dora që i bindet intelektit.

E keqja që kam ikur dhe e mira që premtoj,

në ty, zonjë e bukur, hyjnore, krenare,

të njëjtat lëkurë; dhe pse te mos jetojme me,

Përndryshe unë kam artin në efektin e dëshiruar.

Nuk ka, pra, Dashuri as bukurinë tënde

ose fortësi ose pasuri ose devijim i madh

faji i së keqes, fatit ose fatit tim;

nëse në zemrën tënde vdekja dhe mëshira

ju merrni kohë, zgjuarsia e ulët e imja

nuk e di, duke djegur, por për të nxjerrë vdekjen nga atje.

***

Unë shoh me sytë e tu të bukur një dritë të ëmbël,
Se me njerëzit e mi të verbër nuk mund ta shoh;
Unë mbaj me këmbët tuaja një peshë, të bashkangjitur,
Cila e imja nuk është më zakon.

Unë fluturoj me krahët e tu pa pendë;
Me zgjuarsinë tënde në qiell aspiroj gjithmonë;
Me vullnetin tënd unë jam i zbehtë dhe i kuq,
Ftohtë në diell, e ngrohtë në mjegullat më të ftohta.

Në dashurinë tënde ka vetëm timen,
Mendimet e mia në zemrën tënde janë bërë,
Në frymën tënde janë fjalët e mia.

Ashtu siç më duket vetë hëna;
Se sytë tanë në qiell nuk e dinë
Por ajo që ndez diellin.

***

Të kthehem nga ka ardhur,

shpirti arrin trupin tuaj

si një engjëll mëshire kaq i plotë

që shëron intelektin dhe nderon botën.

Ai diell më djeg dhe më rrëmben,

dhe jo vetëm fytyra juaj e bukur nga jashtë:

ajo dashuri nuk ka shpresë në gjërat që kalojnë

nëse virtyti nuk sundon tek ai.

E njëjta gjë vlen për të lartën dhe të renë,

ku natyra shtyp vulën e saj dhe

çiftëzohet nga qielli;

as Zoti nuk e tregon veten, me anë të hirit të tij, ndryshe

më shumë sesa në një vello vdekjeprurëse dhe të bukur;

dhe unë e dua atë, diellin, sepse reflektohet në të.

***

Ai zbriti nga qielli, dhe tashmë në vdekshëm, pasi
që e kishte parë ferrin e drejtë dhe atë të devotshëm,
i gjallë ai u kthye për të soditur Zotin,
për të na dhënë dritën e vërtetë të gjithçkaje.

Yll i shndritshëm, ai me rrezet e tij
e bëra të qartë, pa arsye, folenë në të cilën kam lindur,
e gjithë bota e keqe nuk do të ishte një çmim për të;
Vetëm ju, që e krijuat, mund të ishit të tillë.

Për Dante flas, sa pak i njohur i tij
punimet ishin për atë popull mosmirënjohës
që vetëm i drejti e privon nga e mira.

Do të doja të ishte ai! Për një fat të tillë,
me mërgimin e tij të ashpër dhe gjithashtu virtytin e tij,
Unë do të jepja pozicionin më të lumtur në botë.