Wat zijn haiku's?
De Japanse literatuur heeft de wereld een aantal van de mooiste en interessantste teksten opgeleverd die ooit zijn geschreven, en niet voor niets heeft het land tot nu toe twee Nobelprijswinnaars. Sterk beïnvloed door de Chinese cultuur – naast hun eigen folklore, religie en natuurlijke landschappen – begonnen de Japanners hun bestaan te documenteren via de kojiki of herinneringen.
Sinds de goedkeuring van de kanji – opgenomen vóór 538 – vond een reeks politieke en sociale factoren plaats die de evolutie van kunst, theater en poëzie stimuleerden en een golf van artistieke uitingen op gang brachten. Het was zo, Aan het begin van de 17e eeuw waagde een boeddhistische monnik genaamd Matsuo Bashō zich in wat nu bekend staat als haiku.
Wat zijn haiku's?
Een haiku of haiku is een stijl van Japanse poëzie. Het wordt gekenmerkt door zijn beknoptheid, met slechts drie verzen van vijf, zeven en vijf lettergrepen.respectievelijk. De Japanners noemen de verdelende taaleenheid gewoonlijk ‘mora’s’, die een lager bereik vertegenwoordigen dan de bovengenoemde lettergrepen, dus een haiku – in de Japanse fonologie – kan uit 16, 17 of 23 mora’s bestaan.
Haiku is gerelateerd aan het taoïsme en zen. De oorsprong ervan is echter veel ouder. Al in de 8e eeuw werd de Man'yōshū, een klassiek werk dat de fundamentele structuur van deze poëtische stijl blootlegde, te beginnen met de intrinsieke waarde van de natuur, niet als metafoor voor de gevoelens van de mens, maar voor zijn verbazing daarover.
5 haikuboeken om te lezen
Naast het blootleggen van thema’s als het begin van de seizoenen of de contemplatie van een landschap, wordt binnen de voorbereiding van een haiku verwacht dat de aanwezigheid van de Haijin –of haikist, in het Spaans – naar de achtergrond wordt verbannen, dat zijn ego niet volhardt om plaats te maken voor de bewust, het strengste en meest reflecterende heden. Om een breder idee te geven, zijn hier vijf aanbevolen haiku-boeken.
Een graf met uitzicht op het water (2021)
Dit boek bevat 130 haiku's, ontleend aan het omvangrijke werk van de rondreizende monnik en Japanse schrijfster Taneda Santôka (1882-1940), schepper van ruim 8.400 gedichten. Het deel werd rechtstreeks vanuit het Japans in het Spaans vertaald door Francisco Ramos en Haruka Ôta. In dit 152 pagina's tellende compendium wordt gesteld dat elke gebeurtenis een beloning waard is haiku, en dat dit een kunst is die niet is achtergelaten.
De naakte monnik (2006)
Taneda Santôka verschijnt opnieuw op deze lijst. Het boek omvat 100 haiku's die onderwerpen behandelen die zo divers en complex zijn als alcoholisme en armoede. Naarmate je vordert in het lezen ervan, is het mogelijk de auteur volledig naakt aan te treffen, zowel naar lichaam als naar ziel. Santôka is een van de weinige dichters die de strenge normen van de Japanse literatuur heeft doorbroken en daarbij heeft gezegevierd.
Haiku's (2023)
Kobayashi Issa (1763-1827) wordt beschouwd als een van de vier grote Japanse dichters en is in zijn thuisland buitengewoon geliefd. In deze compilatie zijn 75 originele gedichten verzameld, evenals vele andere van auteurs als Yosa Buson en Masaoka Shiki.. De tekst begint ook met de Boeddha-project, behorend tot de collectie Het nirvana-effect, dat tot doel heeft lezers spiritueel te beïnvloeden.
woorden van licht (2009)
Naast Matsuo Bashō was er nog een auteur die door professoren ‘de vader van de haiku’ werd genoemd, en dit is niemand minder dan Ueshima Onitsura (1661-1738). Het werk, eerste editie buiten de Japanse grenzen, werd vertaald door Vicente Haya in samenwerking met professor Yoshihiko Uchida en Akiko Yamada. Hierin worden 90 van de meest relevante gedichten van de schrijver gepresenteerd.
Haiku-dô, haiku als spiritueel pad (2008)
Vicente Haya is de enige dichter op deze lijst die niet Japans is. Zijn onderzoek en werken zijn echter zo belangrijk geweest voor het begrijpen van haiku's in het Westen dat zijn naam niet mag ontbreken in het artikel. In die zin vertoont zijn boek 70 haiku's die poëtische stijl combineren met een ingewikkelde spirituele zoektocht. Tegelijkertijd wordt elk stuk behandeld als een mysterie dat moet worden opgelost.
5 grote Japanse dichters
Matsuo Basho
Geboren als Matsuo Kinsaku op 28 november 1694, Hij wordt gedefinieerd als een van de belangrijkste dichters uit de Edo-periode, evenals een van de vier haikumeesters. Hij begon al op zeer jonge leeftijd poëzie te ontwikkelen en ontwikkelde zich later tot een snelheidsduivel, tot het punt dat zijn teksten erin slaagden monumenten en openbare plaatsen van de stad te versieren. Japan.
Yosa buson
Geboren Taniguchi Buson op 16 of 17 januari 1784, Hij staat bekend als een van de meesters van de haiku en een zeer beroemde schilder bunjinga. Tijdens zijn jeugd verhuisde hij naar Edo om meer te leren over Japanse poëzie onder de voogdij van de leraar Hayano Haijin. Na de dood van zijn mentor besloot hij naar het noorden van Honshū te reizen. Daar ontdekken ze de natuurlijke landschappen die hen inspireerden tot schrijven. Het reisdagboek van Bashō Oku no Hosomichi.
Kobayashi issa
Deze auteur werd geboren op 5 januari 1827. Hij leefde als een misbruikt kind tijdens zijn jeugd, nadat zijn vader hertrouwde na de dood van zijn moeder. Toen de auteur veertien jaar oud was, reisde hij naar Edo – nu Tokio – waar hij in een boeddhistische tempel begon te werken., terwijl hij de haiku-poëtische stijl beoefende met Mizoguchi Sogan en Norokuan Chikua.
Masaoka Shiki
Hij was een dichter, literair criticus en journalist uit de Meiji-periode. Geboren onder de naam Masaoka Tsunenori, sluit hij de groep van de vier grote haiku-auteurs af. Tijdens zijn literaire carrière schreef hij ook essays en dagboeken, waarin hij zijn uitgesproken mening over de stijl van andere schrijvers en verschillende bestaansdilemma's achterliet. Zijn bekendste haiku's zijn jisei die hij creëerde voordat hij stierf.
Taneda Santoka
Hij werd geboren op 3 december 1882 en Hij wordt het best herinnerd vanwege de inspirerende freestyle waar zijn haiku's van genoten. Als kind was hij er getuige van dat zijn moeder uit het gezin werd getrokken nadat ze zelfmoord had gepleegd. Deze visie markeerde voor altijd zijn relatie met vrouwen. Zijn leermeester was Ogiwara Seisensui, een hervormer van de traditionele haikustijl, van wie Santôka over proza zou hebben geleerd.