In dit tweede artikel gewijd aan de Spaanse middeleeuwse literatuur Je mag een van de bekendste namen niet missen: Juan Ruiz, de aartspriester van Hita. Dus vandaag is het tijd om zijn figuur en zijn meest onsterfelijke werk, de Goed liefdesboek, met een paar fragmenten geselecteerd.
Juan Ruiz, aartspriester van Hita
Over de identiteit was niet veel bekend van Juan Ruiz meer dan zijn eigen erkenning van naam en status. Maar de laatste jaren is er meer onderzoek gedaan en het feitelijke bestaan ervan is gedateerd rond 1330, datum die hem in Toledo documenteert als getuige in een arbitraal vonnis.
Vandaar dat het zo blijkt te zijn Aartspriester van het bisdom Toledo, met uitgebreide opleiding in theologie en muzikale en literaire kennis. En later zou het ook spelen kerkelijke ambten dat zou hem vooral lang duren Hita, Guadalajara en Alcalá de Henares. En hoewel het niet mogelijk was om het geboortejaar, het jaar van zijn dood of de plaatsen te specificeren, hebben veel historici zijn geboorte in die twee steden gevonden.
Goed liefdesboek
Dit is wat de aartspriester het zelf noemde in de tekst en de manuscripten die bewaard zijn gebleven, hebben datums van 1330 en 1343. Geschreven in discontinue fragmenten en eerste persoon, stelt u in staat om meer afleveringen uit te breiden of toe te voegen, zoals verhalen, fabels, verhalen, liedjes of uitspraken.
Het past niet in een bekend genre van middeleeuwse literatuur, maar het lijkt wel een samenvatting van wat er was, met compilatie van thema's en genres dat inspireerde anderen. En het is natuurlijk een picaresque boek die alle personages en situaties verzamelt, vooral rond liefde, van de samenleving van die tijd.
Twee gekozen fragmenten
Spreek liefde ...
Als je van eigenaren of een vrouw wilt houden
u zult eerst veel dingen moeten leren
zodat ze je in liefde wil verwelkomen.
Kijk eerst welke vrouw je moet kiezen.
Op zoek naar een mooie, aantrekkelijke en gezonde vrouw,
dat is niet erg groot, maar ook niet dwerg;
als je kunt, wil dan niet van een schurkvrouw houden,
want hij weet niets van liefde, boer en plakkerig.
Hij zoekt een slanke vrouw met een klein hoofd,
geel haar, niet geverfd met henna;
de wenkbrauwen gescheiden, lang, hoog, in een rots;
brede heupen, dit is de maat van de eigenaar.
Grote, mooie, expressieve, heldere ogen
en met lange wimpers, heel helder en lachend;
de oren klein, dun; want je liegt
als het een hoge nek heeft, zo houden mensen ervan.
De scherpe neus, de tanden van de ingewanden,
gelijk en heel wit, een beetje uit elkaar,
het rode tandvlees, de scherpe tanden,
de lippen van zijn mond rood, smal
Zijn kleine mond, nou ja, op een goede manier,
zijn gezicht is wit, onbehaard, helder en glad;
je zou haar eerst zonder shirt moeten zien
want de vorm van het lichaam zal je vertellen: deze aguisa!
***
Zei Aristoteles, en het is waar ...
Aristoteles zei, en het is waar,
die man werkt voor twee dingen: de eerste,
voor levensonderhoud, en de tweede was
gevolgd door vereniging met een prettige vrouw.
Als ik het zei, zou het doorgestreept kunnen worden
maar een filosoof zegt het, het is niet mijn schuld.
We moeten niet twijfelen aan wat de wijze man zegt,
want zijn wijze redenering wordt bewezen door feiten.
Dat de wijze man de waarheid zegt, is duidelijk bewezen;
mannen, vogels en beesten, allemaal grotdieren
wil van nature altijd nieuw gezelschap
en veel meer mens dan een ander wezen dat beweegt.
Ik zeg dat meer man, omdat andere wezens
slechts één keer komen ze van nature samen;
de mens, te allen tijde, zonder gevoel en zonder mate,
wanneer hij maar wil en dat gekke ding kan doen.
Vuur houdt het liefst in de as,
want hoe eerder het wordt geconsumeerd, hoe meer het wordt gepord;
man, als hij zondigt, ziet hij goed dat hij glijdt,
maar van nature gaat het diep in het kwaad.
Ik, zoals ik een mens ben en daarom een zondaar,
Ik voelde soms een grote liefde voor vrouwen.
Dat we dingen proberen is niet altijd het ergste;
ken goed en kwaad en kies het beste.
[...]