Φωτογραφία: Ιστοσελίδα της Joan Margarit.
Τζόαν Μαργαρίτ μόλις κέρδισε το Βραβείο Θερβάντες 2019. Το σημαντικότερο λογοτεχνικό βραβείο στην ισπανική γλώσσα, προικισμένο με 125.000 ευρώ, πήγε σε αυτό Καταλανός ποιητής που έχει καλλιεργήσει το έργο του και στις δύο γλώσσες, ως τυπικός φορέας πολιτιστικής σύνδεσης πέρα από οποιαδήποτε ιδεολογία. Αυτά είναι 4 από τα ποιήματά του για να τον γνωρίσουν, διαβάστε το ή ανακαλύψτε το ξανά.
Τζόαν Μαργαρίτ
Η Joan Margarit i Consarnau γεννήθηκε στο Sanahuja, Lleida, στις 11 Μαΐου 1938. Είναι ποιητής, αρχιτέκτονας και καθηγητής έχει ήδη συνταξιοδοτηθεί από το Πολυτεχνικό Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης. Ως ποιητής άρχισε να δημοσιεύει στα Ισπανικά πίσω στη δεκαετία του '60 με Τραγούδια για τη χορωδία ενός άνδρα μόνο. Και δεν το έκανε ξανά μέχρι δέκα χρόνια αργότερα Crónica. Λίγα χρόνια αργότερα άρχισε να δημοσιεύει στα Καταλανικά. Είναι ο ίδιος ο μεταφραστής του έργου του στα ισπανικά, παρόλο που γράφει επίσης αδιακρίτως στο ένα ή στο άλλο. Πέρυσι δημοσίευσε τα απομνημονεύματά του: Για να έχετε ένα σπίτι πρέπει να κερδίσετε τον πόλεμο.
En 2008 Η Joan Margarit ήταν Εθνικό Βραβείο Ποίησης και επίσης Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας της Γενικής Γραμματείας της Καταλονίας. Και στο 2013 κέρδισε επίσης το βραβείο Ποιητές του Λατινικού Κόσμου Βίκτορ Σάντοβαλ, από το Μεξικό. Αυτό το βραβείο Θερβάντες στέφει την καριέρα του, που είναι και αυτή της ένας από τους πιο διαδεδομένους σύγχρονους ποιητές στα ισπανικά.
Μια ανθολογία για ανάγνωση είναι αυτή του Όλα τα ποιήματα (1975-2015). Έχω επιλέξει αυτά τα τέσσερα.
4 ποιήματα
Τέσσερα το πρωί
Ο πρώτος σκύλος ουρλιάζει, και αμέσως
υπάρχει ηχώ στην αυλή, άλλοι αντηχούν
ταυτόχρονα σε ένα φλοιό,
σκληρό και χωρίς ρυθμό.
Φλοιώσουν, τα ρύγχη τους στον ουρανό.
Από πού έρχεσαι, σκυλιά; Τι αύριο
προκαλεί το φλοιό της νύχτας;
Ακούω πώς γαβγίζετε το όνειρο της κόρης μου
από την παλέτα, που περιβάλλεται από περιττώματα
με το οποίο επισημαίνετε μια περιοχή
από σοκάκια, αίθρια, ανοιχτούς χώρους.
Όπως έχω κάνει
με τα ποιήματά μου, από όπου ουρλιάζω
και σημειώνω την επικράτεια του θανάτου.
Η επιστολή
Κοίταζες πάντα μπροστά
σαν να υπήρχε η θάλασσα. Δημιουργήσατε
με αυτόν τον τρόπο μια κίνηση κυμάτων
εξωγήινο και μυθικό σε κάποια παραλία.
Ήμασταν ενωμένοι από την επικίνδυνη δύναμη
που δίνει αγάπη μοναξιά.
Κάνει ακόμα τα δάχτυλά μου να τρέμουν,
ανεπαίσθητα αυτό το έγγραφο.
Εγκαταλελειμμένο μονοπάτι ανάμεσα σε εσάς και εμένα,
καλύπτεται από γράμματα, νεκρά φύλλα.
Αλλά ξέρω ότι το μονοπάτι συνεχίζει.
Αν βάλω το χέρι μου στο μικρό πακέτο,
Νιώθω ότι στηρίζεται στην πλάτη σου.
Ακούγατε μπροστά
λες και η θάλασσα ήταν εκεί, ήδη μεταμορφωμένη
με κουρασμένη, βραχνή και ζεστή φωνή.
Λίγο μας ενώνει ακόμα: μόνο το τρέμουλο
αυτού του λεπτού χαρτιού μεταξύ των δακτύλων.
Η αναμονή
Χάνεις τόσα πολλά πράγματα.
Έτσι γεμίζουν οι μέρες
στιγμές περιμένοντας τα χέρια σας,
να χάσεις τα μικρά σου χέρια,
που πήραν το δικό μου πολλές φορές.
Πρέπει να συνηθίσουμε την απουσία σας.
Ένα καλοκαίρι έχει ήδη περάσει χωρίς τα μάτια σας
και η θάλασσα θα πρέπει επίσης να το συνηθίσει.
Ο δρόμος σου, ακόμα καιρό,
θα περιμένω, μπροστά από την πόρτα σου,
με υπομονή, τα βήματά σας.
Δεν θα κουραστείτε ποτέ να περιμένετε:
κανείς δεν ξέρει πώς να περιμένει σαν δρόμο.
Και αυτό θα με γεμίσει
ότι με αγγίζετε και ότι με κοιτάτε,
ότι μου πεις τι να κάνω με τη ζωή μου,
Καθώς περνούν οι μέρες, με βροχή ή μπλε ουρανό,
ήδη οργανώνει τη μοναξιά.
Προβολείς τη νύχτα
Προσπαθώ να σε αποπλανήσω στο παρελθόν.
Τα χέρια στον τροχό και αυτό το φως
από το νυχτερινό κέντρο διασκέδασης του ταμπλό με άφησαν
- χειμωνιάτικη φαντασία - χορός μαζί σου.
Πίσω μου, σαν ένα μεγάλο φορτηγό,
αύριο κάνει εκρήξεις φώτων.
Κανείς δεν το οδηγεί και με προσπερνά,
αλλά τώρα εσύ και εγώ ταξιδεύουμε μαζί
και το αυτοκίνητο μπορεί να είναι τα δύο άλογα
από τη δεκαετία του εξήντα στο Παρίσι.
Το "Je ne sadte rien" τραγουδά την Edith Piaf.
Κάτω από το παράθυρο, μπαίνει η νύχτα
κρύο από τον αυτοκινητόδρομο και το παρελθόν
πλησιάζει άμεσα, γρήγορα:
σταυρώστε και τυφλώστε χωρίς να χαμηλώσετε τα φώτα.