Portret i Domenico Di Michelino
Dante aligheri, poeti më i famshëm italian i të gjitha kohërave, vdiq në një ditë si sot në 1321 en Ravena. Ai së fundmi kishte botuar veprën e tij më të pavdekshme, Komedia Hyjnore. Sot dua ta kujtoj me të 7 prej soneteve të tij.
Dante aligheri
Lindur në Firence në 1265, Ishte gjithashtu filozof përveç të qenurit poet. Ai humbi prindërit e tij shumë të vegjël dhe më vonë po luftonte për ligën Guelph kundër Ghibellines toskan. Ai u martua me Gemma Donati, me të cilin kishte tre fëmijë. Por të gjithë e dimë këtë dashuria dhe frymëzimi i tij i vërtetë ishte Beatriz, vajza e Folco Portinari, i cili ishte martuar tashmë me Simón de 'Enjaeza.
Kur ajo vdiq, Dante iu përkushtua studimit të teologjisë dhe filozofisë dhe gjithashtu mori pjesë në politikë. Tashmë në 1301 ishte ambasador në Romë dhe gjatë mungesës së tij, Firence u mor nga Carlo di Valois. Shtëpia e Dantes u plaçkit dhe atij iu shqiptua një gjobë e rëndë më vonë u shndërrua në dënimin me vdekje në 1302.
Ai ishte brenda Paris midis 1307 dhe 1309 dhe gjithashtu eci në të tijin mërgim nëpër disa qytete të Italisë veriore, deri në Verona filloi të shkruajë veprën e tij më universale, Komedia Hyjnore.
5 sonete
sonet
Dashuria shkëlqen në sytë e të dashurit tim,
dhe bëhet e butë kur ajo shikon:
aty ku ndodh, çdo njeri për ta parë se kthehet
dhe kush e sheh shpirtin në dashuri dridhet.
Errësohet nëse e fsheh shikimin,
dhe për ta parë përsëri, gjithçka psherëtin:
para se krenaria e saj të ikë dhe zemërimi;
e bukur, ndero adhurimin tim me mua.
Gëzuar një mijë herë kush e sheh dhe e ndjen atë;
kur shpirti lind deri në pikën kur fillon
të gjithë të përulur për të menduar, gjithë ëmbëlsi,
dhe nuk e di, duke e parë atë të qeshur,
nëse natyra tejkalohet në të,
apo mrekullia e butë aq shumë bukuri.
***
Soneti XL
Pelegrinët që janë meditues
mbase në diçka që nuk e shihni të pranishme:
Vini nga një popull kaq i largët
që të shikoj, me ngarkesa kaq të thella
dhe pa lot në sytë endacakë,
kaloni nëpër qytetin e vuajtur,
si i verbër, i shurdhër, indiferent,
do ta shihte qenia juaj nga botët e tjera?
Zemra ime më tregon midis keqardhjeve
-Ndaloni së dëgjuari për disa çaste-
që kur ta lini, avari do t'ju ndjekë.
Tashmë BEATRIZ i tij është vetëm një hije qiellore,
dhe të çdo fjale që e emëron atë
rrjedh një pranverë e hidhur lotësh.
***
Shitet perfekt ...
Ju e dini mirë se cilën ju përshëndetni dhe përkuleni
kush e sheh timen midis zonjave;
të gjithë ju mbajnë shoqëri
ata kanë mëshirën e hirshme të Zotit.
E bukurisë së saj është aq shumë ekselencë
që ju zili nuk zgjohen ose të rreme:
edhe më parë, gallatë dhe mburrje
-dhuratat e Dashurisë- vendos praninë e saj.
Nga përhapja e tij vjen butësia
dhe kështu të veshur në të njëjtin zjarr,
secila, duke e ndjerë, nderon veten e saj.
Gjithçka në të ishte gjithmonë aq e ndritshme,
se askush, duke psherëtirë ëmbël,
ju mund ta harroni hirin tuaj të rrëmbyer.
***
Penser Tutti li miei ...
Mendimi im di vetëm për Dashurinë;
për të dhe në të e kam kaq të ndryshueshme:
e Dashurisë pushteti e mban atë të dashur,
apo arsyetim i çmendur, ia vlen.
Kjo më jep shpresë frymë e ëmbël,
ose i hidhur qaj në një valë të tejmbushur;
unifikohet vetëm nëse dridhet
shpirti im i tmerrit shihet për një moment.
Dhe kështu unë e injoroj fatin tim në garë,
dhe duke mos dashur ta them dhe ta them:
enden Shkoj në një bredhje të dashur ...
Dhe nëse me të gjithë duhet të bëj një aleancë
do të jetë e kotë t’i bërtas armikut tim
-mëshira e pandjeshme- për të më mbrojtur.
***
Kaq butë
Mbajtja e të dashurit tim është kaq e butë,
aq i denjë për dashuri kur përshëndet,
që çdo gjuhë të mbetet e heshtur
dhe të gjithë e mbingarkojnë vështrimin e tij.
Rauda largohet duke dëgjuar veten të lartësuar
-përulësia që e vesh dhe e mbron-,
dhe është në tokë ajo që ndihmon qielloren
shndërruar në një mrekulli njerëzore.
Frymëzon kaq shumë rrëmbim për ta menduar
që deh zemrën me butësi:
kush e shikon e ndjen dhe e kupton.
Dhe në buzët e tij, çfarë shenje e fatit të mirë,
bredhja duket si një curl e ëmbëlsi
se shpirti po i thotë: Psherëtimë!