Pomnik Calderóna de la Barca. Plaza de Santa Ana, Madryt. Zdjęcie (c) Marioli DCA.
Dzisiaj 25 maja to nowość rocznica śmierci Don Pedro Calderóna de la Barca w Madrycie w 1681 roku, być może najważniejszy poeta i dramaturg, obok Lope de Vega, naszego Złoty wiek. Niektóre z jego najbardziej znanych dzieł to Życie jest snem, Burmistrz Zalamea, Wielki teatr świata, o Pani goblinów. Dziś, na pamiątkę jego pamięci, podkreślam Zwroty 20 jego tekstów i fragment wiersza, Pochwała milczenia.
Zwroty 20
-
Ale honor jest dziedzictwem duszy, a dusza jest tylko Bożą.
- Fortuny nie pokonuje się niesprawiedliwością i zemstą, bo wcześniej jest bardziej pobudzane.
- Śmierć miłości jest zazdrością, która nikomu nie wybacza, nie czyni go pokornym ani nie szanuje go jako poważnego.
- Z najpiękniejszego goździka, przepychu przyjemnego ogrodu, boleń wydobywa truciznę, nadający się do picia miód pszczeli.
- Zawsze, gdy konkurują ze sobą miłość i nienawiść, zwycięża miłość.
- Tak się boję, że nie mam odwagi nawet uciekać.
- Aby złagodzić szkody, rozsądna rada wyciszenia.
- Majestat i wielkość nie polega na byciu panem, ale na posiadaniu go jako takiego.
- A mając więcej duszy, czy mam mniej wolności?
- Nigdy nie udzielaj rad komuś, kto prosi Cię o pieniądze.
- Kto kocha bez czucia, dźwięk tworzy instrument, ale nie to, że brzmi dobrze.
- Powód, rozum, jak długo miłość cię pokona?
- Na krańcach losu nie ma człowieka tak nieszczęśliwego, by nie miał człowieka zazdrosnego; nie ma też człowieka tak szczęśliwego, by mu nie było zazdrości.
- Zamiar jest zły.
- Kto nie umie kochać, czy to marmur, a nie kobietę. Kocham tego, który mnie kocha. O czym zapominam, zapominam.
- Oszukiwanie dziś i czekanie na jutro.
- Śmierć jest zawsze wczesna i nikogo nie oszczędza.
- Od złego do dobra mówią, że łatwo go przejść; ale od złego do złego, mówię, że jest to częstsze.
- Chociaż pamięć zwykle umiera z upływem czasu, ma również tendencję do odradzania się w obliczu przedmiotów, zwłaszcza gdy ich uzgodnienia są bolesne.
- Prawdziwa przyjaźń to bezkrwawe pokrewieństwo.
Pochwała ciszy (fragment)
Cisza to plik zastrzeżony,
gdzie dyskrecja ma swoje miejsce;
powściągliwość, jaka wyniosła
będzie czołgał się bez myśli;
przebiegły podstęp mniej dyskursywnych,
i najbardziej dyskursywne zrozumienie:
bo nikt nie żałował, że milczał,
i wielu żałowało, że przemówili.
Jest przeciwko najbardziej wściekłemu wrogowi
najbardziej umiarkowany hamulec gniewu,
z pasji najbardziej legalny świadek,
bo kto wzdycha, mówi więcej niż ten, który mówi;
prawdy, tak znajomy przyjacielu,
niż do symulacji kłamstwa
cera blednie, bo jak bardzo, wędrując,
język kłamał, twarz zaprzeczała.
To spokój ducha Bożego,
któremu świat nie mógł się przeciwstawić;
pielgrzymkowy obraz skromności,
że jedna ręka dotyka wargi, a druga tarczy.
O tym, ile ofiar widzieli niegodni
uwielbienie ryby, nieme zwierzę,
zabronione było to, że w świetle ofiary,
Vice nie zniszczył jeszcze tej cnoty.
A jeśli dali mu rozmowę i ciszę
czas, w którym doskonałość pożąda najbardziej,
to dlatego, że w sercu sędziego tak zrobili
o jego szczerości lub złośliwości.
Nie z powodu ciszy, w którą nie wierzyli
być największym kultem sprawiedliwości,
bo jeśli czczę Boga w Jego dziełach,
Językiem Boga jest cisza.
Powiedz to do nieba pierwszego dnia
że zamanifestowała się moc Stwórcy,
ponieważ w niebie była wielka cisza,
podczas gdy Miguel ze smokiem walczył.
A więc ziemia, mroźna i zimna noc
ten człowiek ją uwielbiał, w ciszy była,
i już przez sędziego był to pokój i wojna:
co ją kochało, mówią niebo i ziemia.
Szkoła Pitagorasa pięć lat
dawała tylko prośba o milczenie;
La Tebaida, w jej zdrowych rozczarowaniach
aby milczeć, zbierał się tylko razem;
Cóż, jeśli sami filozofowie i nieznajomi
retoryczne milczenie indoktrynowane,
Która siłownia ma najwięcej laurów
niż ten, który był wierny, a nie wierny?