Rainer Maria Rilke was een dichter en romanschrijver die Ik ben geboren in Praag op een dag als vandaag in 1875. Een van de belangrijkste Duitstalige schrijvers van zijn tijd en daarna wereldwijd. Dit zijn 6 van zijn gedichten onthouden.
Rainer Maria Rilke
La kindsheid van Rilke was gemarkeerd voor een familie vol conflicten. Nadat hij de militaire school had verlaten vanwege gezondheidsproblemen, deed hij dat cursussen in literatuur, kunstgeschiedenis en filosofie in München en Berlijn. Hij wijdde zich volledig aan het schrijven en vreisde naar verschillende landen van Europa. Woonde in Parijs, waar hij werken publiceerde zoals Nieuwe gedichten, RequiemEn de roman De notitieboekjes van Malte Laurids Brigge.
Tijdens het eerste Wereldoorlog hij was in München, waar hij als bediende diende. Hij belandde in Zwitserland, waar hij zijn meest prominente titels publiceerde: Sonnetten naar Orpheus en Elegieën van Duino.
gedichten
Herfstdag
Meneer: het is tijd. Lang was de zomer.
Zet je schaduw op de zonnewijzers,
en laat de winden los over de vlakten.
Maak het laatste fruitseizoen;
geef ze nog twee dagen vanuit het zuiden,
Spoor ze aan tot volwassenheid en zet
in dikke wijn de laatste zoetheid.
Hij die het nu niet heeft, zal geen thuis maken,
degene die nu alleen is, zal dat altijd zijn,
Hij zal kijken, lezen, lange brieven schrijven,
en zal door de lanen zwerven,
rusteloos als het rollen van bladeren.
***
De rozen
Als uw versheid ons soms zo verrast
zalige roos,
is dat in jezelf, vanbinnen,
bloemblad tegen bloemblad, u rust.
Klaarwakker, wiens centrum
slapen, terwijl ze elkaar aanraken, ontelbaar,
de tederheid van dat stille hart
die naar de uiterste mond gaan.
***
De minnaar
Ja, ik verlang naar jou. Ik glijd uit
hand in hand, mezelf verliezen,
geen hoop om dat te betwisten
dat, vanaf uw kant, mij bereikt
serieus, niet afgeleid, niet gerelateerd.
... Die tijden: hoe ik één ding was,
niets dat het zou uitschreeuwen, en dat me zou verraden;
mijn stilte. Het was net als dat van een steen
waardoor de rivier zijn geruis voortsleept!
Maar in mij, in deze weken
van de lente is er iets dat langzaam is geopend
bewusteloos uit het donkere jaar komen.
Iets heeft mijn hete leven opgegeven
in de hand van iemand die het niet weet
dat ik gisteren bestond.
***
Entree
Wie je ook bent: kom bij zonsondergang tevoorschijn
van je kamer, waarin je alles weet;
in de verte is je huis
zoals het einde: wie je ook bent.
Zoals je ogen die nauwelijks moe zijn
van de verbruikte drempel die ze kunnen verwijderen,
je raapt heel langzaam een zwarte boom op
hem voor de hemel plaatsen: slank, alleen.
En je hebt de wereld gemaakt. En het is groot, en het is net als
een woord dat zelfs in stilte rijpt.
En begrijp, afhankelijk van uw behoefte, de betekenis ervan
je ogen zijn teder verdreven ...
***
De Panther
Zijn blik is moe geworden van zoveel kijken
die tralies voor hem, in onophoudelijke parade,
dat er niets anders in zou kunnen komen.
Het lijkt hem dat er maar duizenden bars zijn
en dat er achter hen geen wereld bestaat.
Terwijl je steeds weer blijft tekenen
smalle cirkels met hun voetstappen,
de beweging van zijn behendige, gladde poten
laat een daverende dans zien,
rond een centrum waar hij nog alert is
een imposante wil.
Slechts soms, in stilte, de opening toestaan
van de gordijnen die zijn leerlingen verborgen;
en kruis een beeld naar binnen,
glijdt door gespannen spieren
valt in zijn hart, vervaagt en sterft.
***
Liefdesliedje
Hoe moet ik mijn ziel vasthouden
die de jouwe niet raakt?
Hoe moet ik het opvoeden?
zelfs de andere dingen, over jou?
Ik zou het willen beschermen onder een verloren voorwerp,
in een vreemde en stille hoek
waar je huivering niet kon verspreiden.
Maar alles wat we aanraken, jij en ik
verenigt ons, als een boogaanval,
dat een enkele stem begint met twee snaren.
Op welk instrument hebben ze ons onder druk gezet?
En welke hand slaat ons om dat geluid te maken?