Баяндоо - окуялардын агымын баяндаган адабий жанр. хронологиялык болушу же болбошу мүмкүн болгон белгилүү бир тартипте. Ошол сыяктуу эле, ал бир катар элементтерге жана мүнөздөмөлөргө ээ. Бул фантастика жанры, анткени негизги нерсе толугу менен же негизинен ойлоп табылган.
Бүгүнкү күндө аны көптөгөн форматтарга колдонсо болот. Көбүнчө китептер, сериалдар жана кинолор жөнүндө сөз кылуу, бирок видео оюндарда, үстөл жана ролдук оюндарда, комикстерде же графикалык романдарда, радиодо жана подкасттарда да баян бар. Бирок биз тыкан жана калыс маалыматка караганда адабият чөйрөсүндө көбүрөөк багыт алган хроника же пикир макалалар жөнүндө айтсак, басма сөздө баяндарды табабыз.
Королдук Испания Академиясы анын аныктамасы боюнча бир топ мүнөздүү жана флегматик: Баяндоо "романдан, повесттен же аңгемеден турган адабий жанр". Бирок текст ар кандай окуянын же окуянын башаты экенин унутпаңыз. Ошол сыяктуу эле, баяндоо да семиотиканын бир бөлүгү катары чечмелениши мүмкүн, бирок бул жерде көрүлгөн мамиле көбүрөөк адабий болот.
көрсөткүч
баяндоочу элементтер
иш-аракеттер
Бир мамиледе, түйүндөн жана натыйжада камтылган иш-аракеттердин уландысы. Бул окуялар окурман үчүн кызыктуу жана кызыктуу окуяны түзөт. Алар өз убагында болушу керек жана кандайдыр бир жол менен толкундантат же суктандырышы керек. Акция да биз «сюжет» деп атаган нерсе.. Анда эмне болуп жатканынын мааниси болушу керек; иш жакшы болсо, ал ырааттуу жана чектелген болот, ар дайым баяндоо кызматында.
тема
Бул сюжеттен түшүнүүгө болот тексттин негизги идеясы, бирок аны менен чаташтырбоо керек. Татаалдыгынан улам аныктоо кыйын болгон темага ээ болушу мүмкүн, бирок жакшы талдоо теманы бир нече сөзгө кыскарткан баяндар бар; Тема баяндын предмети болуп саналат. Баяндоочу чыгармадагы эң универсалдуу темалар: сүйүү, өлүм, үй-бүлө, өч алуу, азап, жиндилик, боорукердик, эркиндик, адилеттик ж.б. Окурман үчүн аңгеменин темасы маанилүү болсо, чыгарманы жаратуучу үчүн аны өздөштүрүү зарыл.
стили
Стиль жазуучунун жеке белгиси болуп саналат жана анын өзүн билдирүү ыкмасын камтыйт; анын ичинде ал тандап алган жанр (драма, триллер, сүйүү). Адатта, прозада көп кездешсе да, баяндоо стили анын автору тарабынан ар кандай жолдор менен байытылышы мүмкүн, ошондуктан шарттуу, эксперименталдык же жаңычыл.
Storyteller
Окуяларды буйруган жана сүрөттөгөн үн. Бул башкы каарман (биринчи жак), же баарын билген баяндоочу болушу мүмкүн тарыхтан, каармандардан, убакыттан жана мейкиндиктен жогору турган жана адатта үчүнчү жак менен көрсөтүлөт. Бир же бир нече баяндоочу болушу мүмкүн, маалыматты толук же жарым-жартылай берүү, ал күбө баяндоочу (жана үчүнчү жак менен баяндоо) болушу мүмкүн. Кыскасы, мүмкүнчүлүктөр чоң, айрыкча салттуураак же авангарддык баян болсо.
Personajes
Алар иш менен жашап, сюжеттин азабын тарткандар. Аларды иш-аракеттери, дене түзүлүштөрү, мүнөзү же диалогдору менен сүрөттөсө болот. Алар башкы каармандар, экинчилик жана антагонисттер болуп бөлүнөт. Алар адамдар же жаныбарлар, же башка дүйнөнүн жандыктары, ал тургай, баяндоочу каарман болушу мүмкүн. Чек автордун фантазиясында; бирок алар жөн гана кооздук болбостон, аларды тарыхта актуалдуу кылган функцияны, миссияны аткарышы керек. Айрыкча башкы каармандын каалоосу, максаты күчтүү болушу керек бул аны кандай болсо, ошондой иш-аракет кылууга же өз чечимдерин кабыл алууга мажбурлайт; бул окуяны козгойт.
Убакыт жана мейкиндик
Айлана-чөйрө фундаменталдуу, ал окуяларга, каармандарга жана алар жасаган аракеттерге контекст берет. Мунун баары бир жерде жана бир убакта болушу керек жана ушул жерден окуя түзүлөт. Ырас, бул маалымат көмүскө болушу мүмкүн, адабий себептерден улам так эмес, болжолдуу болушу мүмкүн. Бирок белгилүү себептерден улам, баары мейкиндикте жана убакытта кыймылдайт, ал тургай, ал түбөлүктүү кара тешикте тоголонуп бараткан каарман болсо да.
баяндоочу субжанрлар
Novela
Бул кеңири жайылган баян жанры жана бүгүнкү күндө адабиятта эң популярдуу. Анда көбүнчө прозада ойдон чыгарылган окуялар баяндалат жана ар кандай жанрларды камтыйт.сыяктуу триллер, драма, романтика, коркунучтуу, фантастика, илимий фантастика, согуш жана укмуштуу окуялар, юмордук, тарыхый же эротикалык. Алар окурмандардын көңүлүн ачуу жана ырахат алуу үчүн окуялар. Бирок, окурманды ой жүгүртүүгө түрткү берүү үчүн жогорку темалар менен алектенген заманбап же классикалык, популярдуу роман менен адабий романдын ортосунда да айырмачылыкты аныктоого болот.
Story
Же аңгеме, балдардын аңгемеси менен гана чектелбеши керек. Окуя, ошондой эле прозада, негизинен кемчиликсиз чектелген кыска аңгеме, анда эч нерсе жетишпейт же калган жок. Анда бардыгы кыскартылган, бир гана сюжет бар жана аны аныктоо оңой. Бул ойдон чыгарылган жана ошондой эле кээде уламыш же тамсил менен байланышкан.
легенда
Уламыштардын келип чыгышы оозеки чыгармачылыкта жана алар көбүнчө элдердин элдик маданиятынын жана салттарынын бир бөлүгү болуп саналат.. Анын темасы көбүнчө кереметтүү, ойдон чыгарылган жерлер жана табияттан тышкаркы жандыктар. Алардын келип чыгышы оозеки мурас болгондуктан, уламыштар, адатта, шаардын же конуштун тургундарынын ишенимдеринен келип чыгат, ал жерде жеке тажрыйба кийинчерээк жамаатка өтөт.
Mito
Өз кезегинде миф мифологияга тиешелүү жана бул аймактык мүнөзгө ээ легендага караганда алда канча универсалдуу. Мифология бардыгына таандык, анткени биз грек же римдиктер жөнүндө айтсак, Батыш цивилизациясынын башатын көздөй көчүп кетебиз. Кудайлар менен баатырлардан келип чыккан окуялардын жыйындысы тексттин тосмосун кесип өткөн мифтер., анткени биз аларды көп жолу сүрөттөрдө же башка көркөм көрүнүштөрдөн билебиз.
Тамсил
Тамсил үйрөтүүчү мүнөздөгү баяндар жана каармандар көбүнчө жаныбарлар же адам эмес. Эң негизгиси аларда адеп-ахлак камтылган; Алар окууну болжолдоодон жана ага болгон реакциядан түзүүгө багытталган.
Эпос
Эпос эпоско, баяндын уругуна кирет. адатта болуп саналат жогорку жана өзгөчө окуяларды баяндаган узун ырлар. Анын каармандары жасаган эрдиктери же алар коргогон асыл сезимдер жана баалуулуктар үчүн адамгерчиликтен тышкаркы мүнөздөгү бийик каармандар.
Комментарий биринчи болуп